MENÜ
İzmir 13°
Ege'de Sonsöz
PAYLAŞ 
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Emperyalizme bir de “ti sesi”nden bakmak!
Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI
YAZARLAR
6 Ekim 2019 Pazar

Emperyalizme bir de “ti sesi”nden bakmak!

Emperyalizm bir ülkeye salt ekonomi-politik olarak girmiyor. Belki de işin en can alıcı noktası sosyo- kültürel yanı.

Sosyo-kültürel  empeyalizmin  bir çok yanı var. Bunlardan birincisi, merkez ülkelerinin sosyal kültürel yapılarının üçüncü ülkeler için de geçerli olabileceği, bir başka deyişle toplumlar arasındaki kültürel farklılıkların sıfırlaştırılması konusu.

Bu bağlamda, yeme-içme ve eğlence kültüründen müziğe, dile ve davranışlara değin her konuda çağdaşlığın merkez ülkelere benzerlikten geçmesi gerektiği dayatılıyor.

Buna kısaca, McDonald’s-laşma kültürü deniliyor.

En tipik kültürel emperyalizm , dillerde yaşanıyor. Dilin yapısı bile değiştiriliyor. Örneğin Türkçe’de “Çay içer misiniz?” yerine, “Çay alır mısınız?” denilmeye başlandı.

Yabancı dille eğitim de, teknolojiye ve bilgiye ulaşmanın tek yolu olarak öngörüldü. Yabancı dil öğrenim konusu ile, yabancı dilde eğitim konusu, bilerek karıştırıldı. Burada çok önemli bir nokta unutturulmaya çalışılıyor; milletleri bir arada tutan en önemli öğelerden birisi, ulusal dildir. Bu bağ, zaafa uğradığı zaman ulusal bütünlük ciddi yaralar alıyor.

Gelelim konumuza.

Türkiye’de insanların nerdeyse tümü, Resmi Törenlerde İstiklal Marşı'nda önce, genellikle Atatürk, şehitler ve sonsuzluğa göç eden büyüklerimiz için  yapılan Saygı Duruşu sırasında 30 saniye kadar süren Ti Sesi’nin kökenini bilmiyor ve de merak etmemiş durumda.

Yaklaşık dokuz yıl önce “Ti Sesi Nereden Geliyor?” adlı bir yazı kaleme almış ve "Türkiye'de Resmi Törenlerde İstiklal Marşı'nda önce yapılan Saygı Duruşu'nda çalınan Ti Sesi, ya da müzik parçası nereden geliyor?" diye sormuştum.

Yazı,23 Mayıs 2011 tarihli  saygın müzik dergilerinde de yayınlandı(Bakınız:www.musikidergisi.net)  Sayısız kişi yazı ile ilgilendi. Ancak sorduğum sorunun cevabı bir türlü gelmedi. Adeta üstüne bir giz perdesi örtülmüştü.

Anılan yazıyı bir kez daha okurlarımın  görüşüne sunmak istiyorum. Belki cevabını bilen çıkabilir.

Yazı şöyle başlıyordu:

“Bildiğiniz gibi Türkiye'de Resmi Törenlerde İstiklal Marşı'nda önce, genellikle Atatürk, şehitler ve sonsuzluğa göç eden büyüklerimiz için bir saygı duruşu yapılır. Saygı duruşu sırasında 30 saniye kadar süren Ti Sesi çalınır ve arkasından İstiklal Marşı söylenir.

Ti Sesinin Kökeni Ne?

Ti Sesi'nin kökenini merak ettiniz mi bilemem. Ben merak ettim. Merakımı, önceki Amerika Birleşik Devletleri(ABD) Başkanlarında Buş'un Türkiye'ye geldiği zaman söylediği söz artırdı. Buş, İstiklal Marşı'ndan önceki saygı duruşunda Ti Sesi'ni duyunca çok memnun olmuş, “Kültürümüz buraya kadar gelmiş” demiş.

Konuyu biraz araştırdım. Anılan Ti Sesi'nin önce, 1953 yılı ABD yapımı "From Here To Eternity" adlı ve Türkçe'ye "İnsanlar Yaşadıkça" olarak çevrilen filimdeki müzik parçalarından biri olan "Military Taps" olduğunu öğrendim. Müziğin bestekarı ise Daniel Butterfield idi.(Bakınız:”http://www.youtube.com/watch?v=Wn-iz8z2AGw)

İlk başlangıçta, Ti Sesi'nin "İnsanlar Yaşadıkça" filminden alındığı sanılabilir. Ancak, araştırmayı biraz  daha derinleştirdikçe, müziğin bestekarı Daniel Butterfield (1831-1901)'in Amerikan İç Savaşı'nda generalliğe kadar yükselmiş bir iş adamı olduğu ortaya çıkıyor. Bu müziğin de, iç savaş sırasında savaşın yıkımlarına karşı yakılmış bir ağıt olduğu söylenebilir.

Ti Sesi, Türkiye'ye Ne Zaman, Nasıl Ve Neden Girdi?

Şimdi sorulması gereken sorular var.

Birincisi şu; Ti Sesi, Türkiye'ye ne zaman ve nasıl girdi? Ben açık bir cevap bulamadım. Müzik tarihçileri ve konunun uzmanları elbette bilir. Ancak olasılıkla Türkiye'ye Kore Savaşı ile girdiği düşünülebilir. Bu yıllar, o zaman ki kimi büyüklerimizin deyişiyle "Küçük Amerika Olacağız" denilen yıllara denk geliyor.

İkincisi şu; İstiklal Marşı, Türkiye Cumhuriyeti'nin Marşı'dır. Bir başka deyişle, Türk Milleti'nin emperyalizme karşı duruşunu ve direnişini, onuru ve bağımsızlık isteğinin bir ifadesidir.

Durum böyleyken hangi gerekçeyle, Amerikan İç Savaşı sırasında bestelenmiş bu müzik parçası Saygı Duruşu'na eklenmiştir?

Hemen belirtelim, Amerikan İç Savaşı, köle ticareti ve sömürüsüne dayalı olarak yapılan tarım ekonomisinin egemen olduğu Amerika'nın güney eyaletleri ile serbest ucuz işgücüne gereksinme duyulan sanayiye sahip kuzey eyaletlerinin çıkar çatışmasının bir sonucu idi.

Bu nedenle, Amerika için önemli olan bu müziğin, “Türkiye için neyi ifade ettiğini İstiklal Marşı'ndan önceki Saygı Duruşu'na Ti Sesi'ni ekleyenler açıklamalıdırlar” diye düşünüyorum.”

Yapılması gereken ilk iş, Ti Sesi'nin Saygı Duruşu'ndan derhal çıkartılması ve Türk Bestekarları'nca bir müzik yaptırılmasıdır. Sanırım bu konu üzerinde durmuş ve duracak müzik bilimcilerimiz vardır. Ancak konu, yalnız müzik bilimcilerini değil, “BÜTÜN YURTSEVERLERİ İLGİLENDİRİYOR” kanısındayım

Yorum Ekle
Yorumunuz gönderildi
Yorumunuz editör incelemesinden sonra yayınlanacaktır
Yorumlar
 Lombak
 9 Ekim 2019 Çarşamba 00:08
Tiye almayı da açıklar mısınız hocam?
Yazarın Diğer Yazıları
Sayfa başına gitSayfa başına git
Masaüstü Görünümü  ♦   İletişim  ♦   Künye
Copyright © 2024 Ege'de Sonsöz