Birçok kadın geçimini sağlayabilmek ve ev giderlerine katkıda bulunabilmek için ev hizmetlerinde çalışıyor. Bazıları her gün ayrı bir eve temizliğe giderken; bazıları da sürekli aynı evde temizlik, ütü, yemek vb. işlerle hayata tutunmaya çalışıyor.
Ev hizmetlerinde çalışan kadınların en büyük sorunu; devletin sağlık yardımlarından faydalanmak ve emeklilik için, sigortaların olmaması. Bu mağduriyetin giderilmesi için “torba yasa” olarak adlandırılan 6552 sayılı yasa da düzenleme yapılmıştır. Ancak, düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarih 1 Nisan 2015’dir, bu nedenle öncelikli olarak, ev hizmetlerinde çalışanların mevcut durumunu inceleyelim.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanuna Madde 6/c’da “sigortalı sayılmayanlar” açıklanmış ve “Ev hizmetlerinde süreksiz olarak çalışanlar ile ev hizmetlerinde hizmet akdi ile sürekli çalışmasına rağmen, haftalık çalışma sürelerinin 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen sürelerden az olması nedeniyle, aylık kazançları prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olanlar” bu kategoride kabul edilmiştir.
Yürürlükteki mevzuata göre ev hizmetlerinde çalışanların sigortalı sayılması için,
Hizmet akdi ile çalışmaları, sürekli çalışmaları ve ücretle çalışmaları gerekmektedir.
Bu şartları sağlayıp sigortalı olan ev hizmetlerinde çalışanların, ay içinde herhangi bir nedenle 30 günden eksik sigortalı olmaları halinde GSS dediğimiz, genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlamaları zorunludur, aksi halde sağlık hizmetlerinden yararlanamazlar.
Torba yasa ile yapılan değişiklik sonrası 1 Nisan 2015 den itibaren,
Ay içinde 10 günden fazla çalışanlar;
Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan, zorunlu sigortalı sayılacak ve yanında çalıştıkları kişi tarafından sigortaları yapılacak. Normal sigortalılardan bir farkı olmayacak.
Bunların bildirimi, işverenler tarafından örneği Kurumca hazırlanan belgeyle en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar yapılır.
Ay içinde 10 günden az çalışanlar;
Ev hizmetlerinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için ise, çalıştırıldıkları süreyle orantılı olarak çalıştıranlarca 5510 Sayılı Kanunun 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödenir ( Asgari ücret 1.134,00 TL/ 30=37,8 TL. %2 = 0,76 TL). Bu şekilde çalışanların sigortalılık tescili, çalışan ve çalıştıran imzalarını da ihtiva eden ve en geç çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar Kuruma verilmesi gereken örneği Kurumca hazırlanacak belgenin Kuruma verilmesi ile sağlanır.
Ev hizmetlerinde çalışanların genel sağlık sigortasından yararlanabilmesi için her ay otuz tam gün genel sağlık sigortası primi ödenmesi zorunludur. Bu nedenle ev hizmetlerinde çalışanların, ayın kalan günleri için isteğe bağlı sigorta gün sayısı kadar genel sağlık sigortası primi ödenmesi gerekir.
Örnek:
Ayşe Teyze, ev temizliklerine giderek geçimini sağlamaktadır. Hafta da 3 gün Dilruba Hanım’ın evinde hafta da 1 gün de Hürrem Hanım’ın evinde çalışmaktadır. Buna göre, aylık olarak 12 gün Dilruba Hanımda 4 gün de Hürrem Hanımda çalışmaktadır.
Dilruba Hanım, 12 gün çalışma karşılığı bütün primleri ödeyecek.
Hürrem Hanım da, 4 gün karşılığı sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyecek, Ayşe teyzemiz isteye bağlı olarak diğer primlerini kendisi ödeyebilecektir.
Sayfa başına git