MENÜ
İzmir 13°
Ege'de Sonsöz
PAYLAŞ 
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
‘İzmir'in psikolojisi bozuk!’
Gönül Soyoğul
YAZARLAR
30 Ocak 2015 Cuma

‘İzmir'in psikolojisi bozuk!’

“Geçtiğimiz günlerde İzmir'i yakından ilgilendiren iki gelişme oldu.
Birincisi kent, Kocaeli'ni geride bırakarak İstanbul'un ardından Türkiye'nin en yüksek vergi ödeyen ikinci ili haline geldi.
İkinci gelişme ise uluslararası boyuttaydı.
Dünyaca bilinen düşünce kuruluşu Brookings Institution'ın raporuna göre İzmir, 2014 yılında 300 kent arasında dünyanın gelişen kentleri arasında ikinci sırada yer adı.
Bu iki 'başarı', İzmir'i yönetenler tarafından 'havada' kapıldı. Bu iki olgu, 'İzmir'in gelişmesini durdurmak isteyen içimizdeki İrlandalılar'a verilen bir yanıttan… 'Kentin önlenemez büyümesinin dünyaca kabul edildiği' tezine kadar ‘ifadesi farklı’ ama ‘özde aynı’ savunulara büyük kaldıraç oldu.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar ve diğer sivil toplum kuruluşları, İzmir'i 'dünya ikincisi' yapan raporla ilgili açıklamalar yaptılar. Sosyal paylaşım sayfasında birçok kentin fotoğraflarını beğenip paylaşan İzmir'in en yüksek mülki amiri İzmir Valisi ise bu raporla ilgili suskun kalmayı tercih etti.
Peki bu raporlar ve ardından yapılan açıklamalar bize ne söylüyor?
İzmir hem vergisini ödeme, hem dünyada gelişme hızında ikinci olarak büyük bir sıçrama mı yaşadı?
Bizim görmediğimiz, hissetmediğimiz bir atılım içinde mi yaşadığımız şehir?
'O kadar 'sessiz ve derinden' ilerliyoruz ki; belki, bunu ancak Amerika'daki bir enstitü fark edebiliyor!
Keşke gerçekler böyle olsaydı; biz hissetmesek, görmesek de bu kent hızlı ama planlı şekilde kalkınsaydı!
Bakın, Brookings Institution'ın bizi dünya ikincisi yaptığı kentin… Geçen yıl İzmir'in turizm rakamı 4 yıl öncesine düştü. Yıllardır 1.5 milyon turist hedefleyen kent, geçen yıl 1 milyon 294 bin kişi ağırladı.
Yine geçen yıl teşvik adaletsizliğinden dolayı birçok yatırım ya İzmir'den başka illere kaçtı ya da İzmir'e gelmesi gereken yatırımlar kenti teğet geçti.
Yine 2013 rakamına göre Türkiye'nin işsizlik oranının en yüksek olduğu 7. il İzmir.
2014 rakamlarını TÜİK henüz açıklamadı ama Amerika'daki enstitüye göre istihdam oranımız yüzde 6.6 artıp 1 milyon 613 bini geçmiş. Yani bir yılda 100 bin kişiye iş sağlanmış.
Rapor şunları da söylüyor; Kişi başı gelirde İzmir 300 kent arasında 246’ncı, istihdamda ise 120. sırada.
Listede İzmir'in hemen arkasından İstanbul, Bursa, Ankara geliyor. Bu şu demektir; Enstitü Türkiye'nin gelişme hızını topluyor, büyük kentlere bölüyor.
Gelelim vergiye…
İzmir'in ürettiği verginin yarısı sigara endüstrisinden geliyor. Sigarada alınan yüksek özel tüketim vergisi, İzmir'i rekortmen yapıyor. Yoksa yeni sanayi tesisi kurulup yeni vergi ve istihdam kaynakları yaratıldığı için değil.
Türkiye 2011 yılında da aynı düşünce kuruluşunun raporuna göre dünyanın en hızlı gelişen 4. kenti oldu. Bu argümanı EXPO 2020 adaylığı sürecinde bol bol kullandık. Zaten sorun da önümüze sürekli EXPO gibi, en hızlı gelişen kent gibi argümanlar konması. İki defa EXPO'ya aday olmuş bir kent olarak turizmde başarımız, uluslararası arenada gücümüz ortada. Bu 'manivelalar' kentin altyapı, sanayi, kentsel dönüşüm ve turizm yatırımlarında hiç de yeni umutlar yaratmıyor.
Öyleyse neden İzmir ile ilgili her 'olumlu' değerlendirmeye, altına arkasına bakmadan balıklama atlıyoruz? Çünkü İzmir'in sorunları var. Hem de ağır derecede psikolojik.
Bu ülkeyi yöneten siyasi iktidar ve bürokratları, her fırsatta kente 'vurmayı' seçiyor. Hatırlarsınız, İzmir'e gönderilen bir Çevre İl Müdürü, kenti uçaktan ‘Somali'nin başkenti Mogadişu'ya benzetmişti. Kente söz verilen yatırımlar yapılmıyor. Ankara ve İstanbul'un metrolarını hükümet üstlenirken, İzmir'dekileri yapmak yine belediyeye kalıyor.
İşte bütün bu çelişkiler İzmir'in 'ruh halini' bozuyor.
‘Savunma’yla ‘övünme’ arasında bir türlü doğru yolu bulup ilerleyemeyen bir kentin sakinleri olarak, yeni bir atılımın kudretini damarlarımızda ve ruhumuzda bulamıyoruz…”
*
Aslında dün başladığımız konuya bugün farklı cümlelerle giriş yapıp devam edecektim ama Egedesonsöz’ün Ekonomi Muhabiri olan sevgili Sinan Doğan’ın konuyla ilgili yazdığı -başlığı da ona ait- bu notlar, fikrimi değiştirdi. Genç meslektaşımın cümleleriyle açılışı yapıp bazı eklemelerle yetinmeyi seçtim.
Ekleyeceklerim şunlar…
Söz konusu araştırmayı yapan enstitünün açıkladığı sonuçlarla öyle bir algı yaratılmak isteniyor ki, sanki biz dünyadaki 300 metropol kent arasında en gelişmiş ikinciyiz! Keşke olsak! Burada sözü edilen ikincilik kriterleri kimin/kimlerin işine yarıyor; yarıyor mu onu dahi bilmiyoruz ama bu kentte yaşayanlar, ‘dünyanın en gelişmiş ikinci kentiyiz’ algısının farkında değil. Farkında olması için çoğunluğun yaşam kalitesinin iyi olması… İnsanların içinde yaşadıkları çevrenin niteliklerinin iyileşmesi, kentin pek çok fırsat sunması, bireylerin ve grupların refah içinde olma durumunu yaşamaları gerekiyor çünkü.
Ülkelerin gelişmişlik düzeyine, kişi başına düşen milli gelirine, okullaşma oranına, kişi başına düşen doktora, yoksulluğa, işsizliğe, bölgesel eşitliğe, gelir dağılımındaki adilliğe vs. bakarak karar veriyorsak eğer; bir kentin gelişmişlik düzeyinde de benzer tablonun peşine düşmemiz doğal değil midir?
İşte bu yüzden ‘kapitalizmin paradan başka ölçütü olmayan etiket takma yönteminin yarattığı kalıplara’ göre konuşanların sözleri, bizim gibi sıradan vatandaşa ‘e bu gelişmeyi biz niye göremiyoruz’ dedirtiyor. Nasreddin Hoca misali ‘Şu havaya kaldırdığım kedi gelse gelse iki okka gelir. Eğer elimdeki şey kediyse, ciğer nerede? Yok bu şey ciğerse, kedi nerede?'' sorularını sordurtuyor. Biz ikinci sıradaysak, niçin ikincilik düzeyine uygun yollarımız yok? Niye kaldırımlarımız Çıfıt çarşısı gibi? Niye caddelerimizde sokaklarımızda çöp yığınlarını eşeleyenler artıyor, niye ulaşımda salkım saçağız, niye bu kadar çok işsizimiz var? Niye süper ligde takımımız yok, niye uluslar arası ölçekte doğru dürüst bir tanecik stadımız yok? Tiyatroyu geçtim niye hala bir sineması bile olmayan ilçelerimiz var? Engellilerimizin büyük çoğunluğu niye eve kapanmak zorunda kalıyor, niye zaman zaman zehir soluyoruz ve bunun gibi daha yüzlerce soruyu ardı ardına yazdırıyor?
Söz konusu enstitünün verdiği bilgiler doğrultusunda ‘Evet bu kentte kıpırdanma var, rakamlar/göstergeler yükselişi gösteriyor, ancak bunların kentte yaşayan 4 milyon insana yansıması biraz zaman alacak, birkaç sene içinde bu yansıma daha fazla birebir  hissedilecek’ demek varken… Rakamları sanki ‘dünyanın 2. büyük kentiyiz’ şeklinde lanse etmek, gerçekliği değil, olsa olsa bir ‘kompleksi’ ifade eder kanaatindeyim.
Sadece ‘kendinden emin insanlar’ değil, ‘kendinden emin kentler’ de tevazu sahibi olmalıdır. Kaldı ki İzmir, zaten kendi çapında bir değerdir. Yaşanacak belki de Türkiye’nin en güzel kentidir. Rafinedir, her şeye rağmen demokratik iklimiyle oksijeni tükenmemiş illerin en başındadır. Kadınların tartışmasız kendini en rahat hissettiği yerdir. Ve İzmirlilerin çoğu bu değerlerin/değerlerinin farkındadır. Nasıl ki Türkiye’nin İran ya da Mısır’a üstünlüğü ‘adam başına düşen ulusal gelirle’ değil, ‘insan ve kadın öğesinin çağdaş standartlara daha yakın olmasından’ kaynaklanıyorsa, İzmir de bu anlamda övünç duyulacak kentlerin başındadır.
Göz var, izan varken; kişi başına düşen gelire ve onun ne ölçüde adil dağıtıldığına bakmadan/aldırmadan konuşup sanki İzmir dünyanın (rakamlarla) en gelişmiş kentidir algısı yaymaya çalışıp ‘böyle düşünmeyenler de içimizdeki İrlandalılar yani kent hainleridir’ demek… Ayıptır, günahtır, hem adalet, hem terbiye sınırlarını aşmaktır. İyimserliği değil, bir kompleksi yansıtmaktır. Moral vermek değil, moral bozmaktır. Kataraktlı muamelesi çekmektir.
Bu kentin ‘pembe gözlüğe’ ihtiyacı yok; bu kentin ‘gerçekliğe’ ihtiyacı var. Bardağın dolu tarafına bakıp Büyükşehir’e, boş tarafına bakıp hükümete çarpmaya ya da tam tersini yapmaya değil. Birbirimizi cilalamaya, iyi olduğumuzu söyleyince iyi olacağımızı söyleyen tavuk suyu masallarına değil, özgüvenli/kompleksiz insanların sahici, güven veren, tutarlı açıklamalarına ihtiyacı var.
Ve son olarak…
Cumhurbaşkanımıza ve Başbakanımıza, hükümet adamlarına göre, Türkiye lider ülkelerden biri, öyle değil mi? Ekonomimiz harika, sosyal gelişmişlik desen tavan yapmış, ifade özgürlüğü deseniz gani, isteyen istediğini yazıyor, isteyen istediğini konuşuyor. Her türlü özgürlük güvence altında… Ama İzmir’in çoğunluğu buna inanmıyor. Niye? Çünkü söylenilene, verilen rakamlara değil, ‘kendi yaşadığına/gördüğüne/hissettiğine’ inanıyor.
‘Yerel’deki durum da aynen böyle! Siz hangi rakamları dayatırsanız dayatın, neye inanmamız gerektiğini veya gerekmediğini dikte edin; insanlar ceplerindeki paraya, işi olup olmadığına, sokağındaki/caddesindeki/meydanındaki değişime/değişmeyene bakar, bakıyor da. Gerisi laf-ı güzaf olur, oluyor da!
 Eğer bunun adı ‘iflah olmaz karamsarlık’sa… Ne diyeyim, sizi mi kıracağım? Deyin gitsin…
Yorum Ekle
Yorumunuz gönderildi
Yorumunuz editör incelemesinden sonra yayınlanacaktır
Yorumlar
 
 1 Şubat 2015 Pazar 23:16
Benim adım gültepe dizisi vardı hatırlarsınız. 80 li yılları anlatıyordu. Dizinin çekildiği sahnelerde yapımcı firma hiç bir dekor masrafına girmemişti. İzmit 1980 dr ne ise 2015 yılında da aynı. Hangi avrupalı izmir bir avrupa şehrine benziyor diyen ya kordondan bi adım öteye gitmemiştir yada dünyanın en büyük yalancısıdır, yada ne kullanıyorsa söylesin bizde bulalım.Bellemişsiniz izmir güzel izmir harika. Bunu söyleyen ve buna inanan insanlar bu şehre en büyük kötülüğü edenlerdir. Neden mi çünki böyle söylendikçe yöneticilerimiz "demekki çok iyi yönetiyoruz" düşüncesine giriyorlar. Arkadaşın biride rio napoli filan demiş, biriside mogadişu ankara benzetmesi yapmış, biriside iyiki izmiri korumuşuz demiş. İlahi siz çok güldürdünüz.
 
 30 Ocak 2015 Cuma 22:52
Niye kaldırımlarımız Çıfıt çarşısı gibi? Niye caddelerimizde sokaklarımızda çöp yığınlarını eşeleyenler artıyor, niye ulaşımda salkım saçağız, niye bu kadar çok işsizimiz var? Niye süper ligde takımımız yok, niye uluslar arası ölçekte doğru dürüst bir tanecik stadımız yok?....... Gönül hanım, gerçekten vizyonunuza hayran değilim.. :)
 
 30 Ocak 2015 Cuma 19:43
gönül hanıma bir"kötü" haber daha, izmir-istanbul hava yolu hattı avrupanın en yoğun 5.hattı olmuş.istanbul-ankara değil, buna ne diyecek acaba. hele izmir-istanbul otoyolu bir devreye girsin mesafe 3,5 saate düşsün, izmirin nasıl gelişip, büyüdüğüne tanıklık edecek. o zaman belki en gelişen listesinde 1. olur. kusura bakmayın gönül hnm.:))
 muhalif
 30 Ocak 2015 Cuma 17:04
ben kimsenin bu konuda verdiği demeçlerde "izmir dünyanın en gelişmiş 2. şehri" ya da "dünyanın en büyük 2.şehri" dediğini duymadım.bunu nerden çıkarıyor.öğle birşey olmadığı apaçık ortada. brooklin entstütüsünün araştırması 2014 yılı ile şlgili, 1 yıllık bir değerlendirme.amaizmir için önemli bir açıklama, böyle açıklamaları tuikde yaptı,maşye de yaptı. türkiyenimn en çok vergi veren 2.ili oldu.izmirde sıgara fabrikası var diyenlere kocaelinde de araba fabrikaları var,rafineri var derim. ama yine kocaelinin önüne geçti bu yıl, buna sevinemeyenleri anlamak zor. zırai üretmde de izmir 2014 de türkiye birincisi oldu, antalya ikinci. şimdi bu verileri görmezden mi geleceğiz. izmir yine tü-kaka mı oluyor yani.
 Aciz
 30 Ocak 2015 Cuma 16:32
Gönül hanım kaleminize sağlık yine objektif, İzmir'i seven, halkın içinde yaşayan Aydın bir izmir insanı olarak, gerçekleri yazmışsınız. Ne yazık ki ! Yerel yönetim dahil herkes İzmir'e hizmet etmek yerine şov peşinde ve gerçeklerden uzak yaşıyor, kendisine yakın yalakalara inanıyor. Gerçekler ayrıntıda gizlidir siz de çok güzel analiz yapmışsınız. Yolları büyütmeden, kaldırımları , döner kavşakları her yıl yenilemeyi iş olarak görenlerden, daha rahat yaşanabilecek bir kent özlemini gidermesini beklemek hayalcilik olur.
 Murat
 30 Ocak 2015 Cuma 16:15
4 milyon nüfusa yetecek iş yok, olsa zaten emin olun daha fazlası gelir.Bu AKP, ya da belediyenin suçu değil, endüstri/ üretim devrimini kaçırmış bir ülkeyiz.Ancak bu kadar oluyor maalesef. Elbette insan İzmir'in daha da gelişmesini istiyor.Ama ülkedeki malzeme bu.
 
 30 Ocak 2015 Cuma 13:46
mogadişunun kardeş şehri izmir değil ankara,ayrıca mogadişu açık denz şehri, izmir ise körfez şehri.
 ERCÜMENT ŞAHİN
 30 Ocak 2015 Cuma 13:35
izmirde iyi bir potensiyel var,ama bu potensiyeli hareketlendiricek yönetim yok,alaçatı izmir için iyi bir örnek ,devletin katkısı olmadan kendi iç dinamigi ile dünya markası oldu,seferihisar aynı atılımı yapmak üzere şirince markalaştı, ama kent merkezi hasta, alsancak insan kalitesi ve yaşam tarzı ile dünyanın en önemli noktası,ancak sokaklar mafya,hiçbir altyaoı yok,gece güvenligi travestilere emanet edilmiş,ayakta durmaya çalışıyor.istanbulda istiklal caddesine tak alternatif izmirde kıbrıs sehitleri caddesidir,bunun ötesinde halkın kulandıgı kordon sahili , tarihi kemeraltı çarsisi ,bu olanakları kullanmamak kötlüktür. KENTİN ACİLEN BU KÖR YÖNETİCİLERDEN KURTULMASI LAZIM
 m.y
 30 Ocak 2015 Cuma 13:34
izmire gelen yabancılar da nedense izmiri avrupalı bir kent olarak niteliyorlar. ve tekrar gelmek istediklerini söylüyorlar.sizinle aynı fikirde değiller.
 Mustafa Y
 30 Ocak 2015 Cuma 13:30
gönül hnm. uçmuş. o çevre il müdürü uçaktan demek izmiri mogadişuya benzetmiş vay vay. ama kimiside izmiri körfez ve çevreleyen dağlar nedeniyle rio ya da benzetiyor, napoliye de benzetiyor. bu sizin nerden baktığınıza bağlı. sizin gibi negatif bakıyorsanız gördüğünüz mogadişu olur. gönül hanm. demişki, tolunuz ,caddeniz, meydanınızda değişiklik görmüyorsanız filan falan, valla paristeki, romadaki, londradaki bulvarlar,binlar 100 yyıldır değişmemiş, değişmiyor, yollarda yürürken tarihi hissediyorsunuz.gönül hnm.ın idaeli görgüsüz dubai olmalı, ama dubainin en büyük eksikliğide tarihi olmaması oda kendini böyle gökdelenle pazarlıyor.bence izmirde caddelerin, sokakların, meydanların değişmemesi iyiye işaret koruyabilmişiz demek.bazı konularıda tekrarlamış.yani yazacak başka birşeyi olmadığı için tekrar yapmış.bu arada bu hükğmetle türkiyenin psikolojisi bozulmuş, izmirin mi bözulmayacam, bence izmiri alamayanların psikolojisi daha bozuk çünkü,çünkü izmirde ideolojileri dışına çıkıyorlar.belki oy alırız diye ama nafile, seçim sonrası yine başarısızlık il başkanına çıkarılıp değiştirirler.ama bu sefer valide bu başarısızlıkta bir ölçü olur onuda değiştirmeleri gerekecek.gönül hnm.a izmir turizmi için şunu soracağım, turizm evrensel değerleri içerir kültürüiçerir izmirin sahip olduğu homeros, st.policarp ve sabetay sevi, izmirin turizmde tanıtılmasında neden kulanılmıyor?sizce kullanılmalı mı?st
Yazarın Diğer Yazıları
Sayfa başına gitSayfa başına git
Masaüstü Görünümü  ♦   İletişim  ♦   Künye
Copyright © 2024 Ege'de Sonsöz