Atatürk: "Arkadaşlar! Gidip, Toros dağlarına bakınız, eğer orada bir tek yörük çadırı görürseniz ve o çadırda bir duman tutuyorsa, şunu çok iyi biliniz ki bu dünyada hiç bir güç ve kuvvet asla bizi yenemez."
Geçtiğimiz hafta sonu, 22 Aralık 2013 günü Aydıncık/Mersin’de Sarıkeçililer tarafından yapılan “‘Toroslar Göçebe Keçi Yetiştiricileri Paneli “nde konuşmacıydım.
Şimdi,kent soylular “ Kimdir bu Sarıkeçililer?” diye soru sorabilirler.Bunu doğal karşılıyorum.Çünkü çoğumuz kır kültürüne giderek yabancılaştık.
KİMDİR BU SARIKEÇİLİLER?
Yörükler, göçebe yaşam tarzını seçmiş Türkmenlerdir. Cumhuriyetle birlikte Yörükler’in önemli bir kesimi yerleşik düzene geçmişlerdir.
Yörükler geçimlerini hayvancılıktan sağlarlar. Onlar için koyunları, keçileri, inekleri ,atları, develeri ve köpekleri aile bireyleri gibidir. Hayvanlar Yörüklerin çocuklarından farksızdır. Soğuk havalarda süt kuzuları evlerinin içine alarak ocağın başına bağlarlar. At ve devenin yemini kendi yiyecekleri gibi özenle hazırlarlar ve korurlar. Kış aylarında sürülerini yemlemeden, yaz aylarında sürülerini sulamadan sofraya oturmazlar.
Günümüzde Yörük Aşiretleri,Koyunlu Yörükler ve Keçili Yörükler olmak üzere iki grup altında toplanıyor.Keçili Yörüklerinden Sarıkeçili Yörükleri Toros Dağları’nda yaşamaktadırlar. Bu güzergahta en önemli bölge Antalya'dır.
Ancak,Yörüklerin sıkıntısı çok. Tarla olan mera alanları ve fidanlıklara dönen ormanlar nedeniyle Sarıkeçili Yörüklerinin hareket edecek yeri kalmamış durumda.Çünkü,son iki yıla kadar kıl keçilerin zarar verdiği gerekçesiyle orman arazisine girmeleri yasak idi. Binlerce lira ceza ödemek zorunda kalıyorlardı. Köylerin yakınından geçmeleri ya da bir köy yakınına konmaları için de muhtarlığa para vermeleri gerekli. Devlet, onların artık yerleşik düzene geçmelerini istiyor,bununla birlikte akılcı ve çağdaş bir çözüm önermiyor. Yörükler ise bir çözüm bulunana değin ormanlardan yasağın kalkmasını bekliyor.
GÖÇERLER-SARIKEÇİLİLER İÇİN NE YAPMALI?
Türk Kültürü’nün ayrılmaz bir bileşeni olan Yörük Kültürü’nü yaşatabilmek için Yörük oba ve oymaklarının her birine belirli bir sayıda çadıra göçerlik konusunda imtiyaz tanınmalı. Ancak bunun için de keçi ve devesini de yaşatmak gerekir.
Orman Bakanlığınca Karakeçinin orman düşmanı değil, orman dostu olduğu kabul edilmeli. Karakeçi, orman altı örtü yangınlarına neden olan küçük otları ve çalıları yer,yere dökülen yaprakları da ezerek yangın malzemesini ortadan kaldıran en doğal yangın engelleyicisidir.
Bu amaçla Yörüklere sınırlı bölgelerde Orman muhafaza sorumluğu verilmelidir. Yörük çadırının yakın çevresinde orman yangını olduğu görülmemiştir.
Yörüklere teşvik ve kredi olanakları sağlanmalıdır. Yayla ve kışlaklarda yurtluklar tahsis edilmeli ve kira alınmamalı.
Yörükler, yaz ve kış göç zamanlarında, turizme katkı sağlamak amacı ile Tur Ekiplerine açık olmalıdır. Yörük çadırları ziyaretçilere ev sahipliği yapabilecekleri şekilde düzenlenmeli.
Eski göç yolları, işaret taşları gibi duran mezarlıklara bakılarak yeniden ulaşıma açılmalıdır. Hayvan sürüleri asfalttan uzakta güvenli bir şekilde seyahat ettirilmelidir. Yörük hayvanını motorlu vasıtalarla taşıyarak ani iklim değişikliği sebebiyle kaybetmemeli.
Dolaşan keçi ürünlerinin(keçi sütü,keçi peyniri,oğlak eti gibi) insan sağlığı için üstünlüğü kitlelere öğretilmelidir.
Ürünlerinin pazarlanması, Kooperatifleşme ile sağlanmalı.
Sarıkeçililer,Dünya Kültür Mirası’na alınmaları için başvuru yapmışlar. Kabul edilirse UNESCO tarafından «Somut Olmayan Kültürel Miras Sözleşmesi»’ne göre koruma altına alınacaklar.
“Göçerler, bizim geçmişimiz ve kültürümüzün bir parçası olarak yaşamalılar.”derim. İnsanlar,geçmişlerine ve geleceklerine ve kardeşlerinin ve de kendi sorunlarına sahip çıktığı ölçüde seçkin bir topluluk olurlar, saygı görürler.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Not:2011 Genel Seçimlerinden önce çıkarılan torba yasasına konulan bir madde ile denetimli olmak koşuluyla keçilerin orman içi ve kenarı meralarda otlatılması serbestliği getirildi. Bununla ilgili yönetmelik çalışmaları devam ediyor.
Sayfa başına git