Şimdi Ai Weiwei zamanı

Bir İstanbul ziyareti elzem oldu.

Sakıp Sabancı Müzesi’nde açılan Ai Weiwei sergisini acilen görmek gerekiyor.

Modern sanatın efsane isimlerinden Ai Weiwei’in “Porselene Dair” adlı sergisi dün ziyaretçilere açıldı.

Ai Weiwei kimdir diye sorduğumuzda yasaklı Wikipedia, “Çinli modern sanatçı heykel, enstelasyon, kuratörlük, fotoğraf ve film alanlarında aktif olmasının yanı sıra sosyal, siyasal ve kültürel bir eleştirmendir” diyor.

Küs olduğumuz Wikipedia ile yetinmeyerek sanatçının kişisel tarihine kısaca göz attığımızda şunları anlatabiliriz...

1957 yılında Çin’in Pekin kentinde doğan Ai Weiwei muhalif, aktivist kimliğiyle tanınıyor.

Çin’in ‘asi dahisi’ diye de anılıyor.

Modern sanatın Celebrity (şöhret) ünvanına sahip olan ender isimleri arasında Ai Weiwei.

Neden Celebrity, neden asi diye baktığımızda sanatçının çocukluğunda bazı ipuçları görebiliyoruz.

Babası ünlü muhalif şair Ai Qing olan Ai Weiwei’in BBC’de yayınlanan “Without Fear or Favour” adlı belgeselinde ailesinin sürgüne gönderildiği anlatılıyor.

Çocukluk yıllarında taş oymaya başlıyor çünkü üç yaşında gittiği çalışma kampında taştan başka oynayacağı bir şey yok.

16 yaşında Pekin’e dönen Ai Weiwei 1978 yılında Pekin Film Akademisi’ne giriyor.

ABD’ye giderek Parsons School of Design ve Art Students League of New York’ta okuyor.

“Kuş Yuvası” adlı ünlü Pekin Olimpiyat Stadyumu’nun sanat danışmanlığını yapıyor.

2008 yılında yaşanan Sichuan depremiyle birlikte Çin hükümetiyle başı derde giriyor.

Okul binalarının altında kalarak ölen beşbin çocuğun isimlerini tesbit ettiği, bina inşaatlarında yolsuzluk yapıldığını ortaya çıkardığı ve sorumlulara karşı mücadele başlattığı için istenmeyen adam oluyor.

Ai Weiwei Çinli güvenlik güçlerinden yediği dayak sonrası beyin kanaması geçirdi.

Ancak Çin’deki özgürlük mücadelesinin simgesi Ai Weiwei’in Çin hükümetiyle arasında yaşananlar dünyada geniş tepki gördü.

Ve dünya başkentlerindeki sokak sanatçıları duvarları “Kim Korkar Ai Weiwei’den” sloganıyla süsledi.

Vergi kaçırmak suçundan Çin hükümeti tarafından gözaltına alınan sanatçı 81 gün sonra kefaletle serbest bırakıldı.

2009 yılında Hamburg’da düzenlenen “So Sorry” adlı Ai Weiwei retrospektifinde Haus Der Kunst’un kapısına Sichuan depreminde yedi yaşındaki kızı ölen Çinli bir annenin “Bu dünyada yedi yıl mutlu yaşadı” cümlesini dokuzbin çocuk çantası kullanarak Çince yazdı.

İnternetteki bloğu kapatıldı, hesapları hacklendi, 2010 yılında Şangay’da yeni inşa edilen atölyesi yıkıldı.

Ai Weiwei’in en görkemli işlerinden biri kuşkusuz 2011 yılında Londra’da Tate Modern’deki “Ayçiçeği Çekirdekleri” sergisi oldu.

Çin’in Jingdehen kentinde 1.600 kişi aylarca çalışarak porselenden 100 milyon adet ayçiçeği çekirdeği hazırladılar.

Tate Modern’i ziyaret edenler her biri elle üretilip, tek tek boyanan porselen ayçekirdeklerinin üzerinde yürüyerek deneyimlediler.

Dünya çapında ses getiren çalışma Çin mitolojisinde önemli yeri olan ayçiçeğinin sanatçı tarafından Çin’in üretim gücüne ironik bir yaklaşımı olarak değerlendirildi.

Ai Weiwei 100 milyon porselen “çekirdek” ile hepsi birbirinin aynı gözüken ancak hepsi birbirinden farklı olmaya işaret etti.

“Gördükleriniz göründükleri gibi değildir, gördükleriniz sadece onlardan ne anladığınızdır” mesajı verdi.

Protest sanatçı Ai Weiwei Bodrum sahilinde can veren Aylan bebek ve dünyada yaşanan mülteci sorununa dikkat çekmek için kıyıda yere yatarak dünyanın sağır kulaklarına seslendi.

Ve şimdi sanatçının Türkiye’deki ilk sergisine Akbank desteğiyle Sakıp Sabancı Müzesi ev sahipliği yapıyor.

Sanatçının dev porselen vazolarının yer aldığı ve kendi yaşam öyküsünden izler taşıyan sergi 12 Eylül 2017 – 28 Ocak 2018 tarihleri arasında açık olacak.

Yasaklı sanatçı Ai Weiwei gazetecilerin yönelttiği “Nasıl bu kadar korkusuzca muhalefet edebiliyorsunuz” sorusunu, “Asıl korkak olan benim. Böyle giderse neler olabileceği beni korkutuyor” diye yanıtlamış.

Doğrusu insan Ai Weiwei’in yaşadıklarına bakıp “İyi ki biz yasaklı bir ülke değiliz” diye düşünceye dalıyor...

Yorum Ekle