Son zamanların gözde yeri Kemaliye ( Eğin )’nin tren istasyonu olan,
Köyümüz Bağıştaş’ın ‘Hatça Hala’sı, Benim de ‘Aba’ dediğim rahmetli...
Oğlu askerde iken, dilinden düşürmezdi hiç... içi hasret dolu Turnalı türküleri !
Ahmet Kaya’nın ‘Ağladıkça’ sı için,
şarkıcı Mine Koşan’ı ararken,
Duygu içli bir şarkıya rastladım ki,
Yurt Seven Kardeşlerin bir şarkısıydı.
‘Gitme Turnam Vuracaklar’ dı adı.
Yalvar yakar oluyor... iyi insanlar,
Seni vuracaklar... kötü insanlar !
Oysa, Anadolu da, özellikle de
Alevi-Bektaşi kültüründe, kutsal kuştur Turna...
Semazenlere ilham veren,
Cem’de...semah figürlerinden biri olan.
Fransız Türkolog İrene Melikoff’un... Babası Azeri Türk’ü, annesi de Rus’tu. Bir Türk’le de evliydi. Mersin’ de de bir süre oturdu.
Alevilik-Bektaşilik üzerine araştırmalar yaptı.
Teorisinde diyor ki...
Güneş... eski Türk’lerde bir külttü.
Hz.Ali’de... güneşin islamlaşmış hali.
Eski Türk inançlarında turna,
Güneşin bir kutsal simgesidir.
Turna... Hz. Ali’nin de simgesi.
Hekim Doç.Dr. Bedri Noyan,
Turnanın, Hz. Ali’nin sesi olduğu
kabul edilmektedir, diyordu...
Arkadaşımız Av.Kurtcebe Noyan’ın
babası rahmetli Bedri Noyan,
Atatürk’e aşık, vatansever bir Dedebaba’ydı.
Türkülerimizde, bir haberleşme aracıdır da turna.
Kendisiyle dertleşirsin. Sevgiline duygularını aktarmakta aracı edersin... ‘Telli Turnam’ türküsünde, buğulu sesiyle Musa Eroğlu’nun da... yaptığı gibi !
Turna sadece bizim kültürümüzde değil...Çin ve başka kültürlerde de var.
Japon kültüründe de önemli bir simge.
Dr. Okan Haluk Akbay...
‘Japon Halk Öyküleri’ kitabında... Japonya’nın 40 masalının çevirisini yapmış.
İlki de, ‘Turnanın Minnet Borcu ’ olmuş ;
Karlı bir kış günü...
Yaşlı köylü, kasabadan yiyecek bulmak için yollara düşmüş.
Yolun kenarındaki çalıların arasında kanadına ok saplanmış... çırpınıp duran,
bir turna görmüş.
Yüreği dayanamamış... kuşu oktan kurtarmış. Kuş da, kaşla göz arasında uçup, gözden kaybolmuş...
Karı koca o gece uykuya dalmış.
Gece kar ve tipi hızlanmış,
Kapı... çalınmaya başlamış.
Kapıyı açınca, birde ne görsünler ki,
Çalan, üstündeki karları silkeleyen
bir genç kız !
‘Yolumu kaybettim, çaresiz kaldım.
Bu gece sizde kalabilir miyim’ ? demiş.
Tabii yavrum deyip, buyur etmişler...
Görmemeleri şartıyla kız, kapalı odasında muhteşem kumaşlar dokumaya başlamış. Gören de bayılmış !
Baba da pazarda satıyormuş.
Artık bolluk bereket içinde,
Gül gibi geçinip gidiyorlarmış.
Kumaşları bir tüccardan satın alıp
çok beğenen İmparator...
Yaşlı adamı saraya çağırtmış.
Kızının, dünyada eşi olmayan bir kumaş dokumasını istemiş. Kız da son kez,
‘peki babacığım’ demiş.
Ama, anne babayı... şeytan dürtmüş !
Kapıyı aralayınca beyaz bir turnanın kanatlarını yolup yolup... iplikle karıştırıp
kumaş dokuduğunu,
Kanatlarını... yoldukça da acıdan, gözlerinden yaşlar aktığını görmüşler.
Gözleri yaşlı kuş... gagasıyla çeke çeke kumaşı önlerine koymuş ve :
‘Artık sırrımı öğrendiniz.
Gizlenecek bir şey kalmadı.
Ben, hayatını kurtardığın turnayım baba... Minnet borcumu ödediysem ne ala... Kendinize iyi bakın’ demiş,
Çırpmış kanatlarını,
Evin bacasından uçmuş gitmiş !...
Bitiyor...
Turnalar iki yumurta yapıyor,
Eşler de kuluçkaya yatıyor...arayla.
Eşitlik bu işte... sırayla !
İyi Pazarlar...
|
ŞükrüBOYRAZ 25 Haziran 2020 Perşembe 21:52
|
|
Hüseyin Çetin. 27 Kasım 2019 Çarşamba 15:18
|
Sayfa başına git