Ayvalık müzeler kenti oluyor

17. Ayvalık Zeytin Festivalinden birbirinden değerli bilgilerle döndük. Bugün kültürel zenginliklerden söz edeyim, zeytin ve zeytinyağı üzerine yazılacak çok şey var. Belediyenin yayımladığı son kitabı imzalarken Başkan Mesut Ergin kentin tam bir müzeler kenti olması için büyük emek sarfettiklerini dile getiriyordu.

Yerli ve yabancı dostlarımızla Ayvalık’ta sık sık “Kültür ve Lezzet Yolculukları” yaparız ve 1884 yılında inşa edilen Taksiyarhis Anıt Müzesi başta olmak üzere, Cunda’daki Rahmi M. Koç Müzesi ve Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı’nı her seferinde mutlaka ziyaret ederiz.

Festivale katılanların buluştuğu yer olan Kırlangıç Yaşam Merkezi’nde açılan ‘Anadolu Uygarlıkları Sergisi’ aslında tam bir müze olmuş. Antik Çağ’dan bu yana tarih boyunca çok kültürlü bir yapıya sahip olan Ayvalık, Küratör Necdet Bezmen ile Ayvalık Ayazması Derneği iş birliğinde açılan ‘Anadolu Uygarlıkları Sergisi’ olağanüstü bir kültür yatırımı olmuş. Yaklaşık 150 bin dolarlık değeri olan ve Ayşe Mina Esen Koleksiyonuna ait eşsiz 619 esere ev sahipliği yapan sergi çok yakında geniş kapsamlı bir müzeye dönüşebilecek alt yapıya da sahip.

Çocukluğundan beri dünya vatandaşı olarak yaşamış ve yine gittiği her ülkede sanat ve tarihe özel ilgi duymuş Küratör Yazar Necdet Bezmen son yirmi yıldır yaşadığı Ayvalık’ta, hayatı boyunca çok etkilendiği Anadolu Uygarlıklarıyla ilgili bir müze açma hayalini kuruyormuş. Bu konuda pek çok kez girişimlerde bulunan Necdet Bezmen’in bu hayaline Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin ve Ayvalık Ayazması Derneği sahip çıkmış. Çok da iyi olmuş.

Çok şanslıydım; sergiyi küratörü Necdet Bezmen ile gezdim. Necdet Beyi tanımak gerçekten çok değerliydi.  Şöyle anlattı hikayesini serginin:

Batıda ve Türkiye’de tekrar tekrar gittiğim müzelerde devamlı esreleri etiketleri ile resimleyerek bir arşiv oluşturmaya başladım. İlgi alanım her zaman Anadolu Uygarlıkları oldu. Anadolu kökenli eserler benim için Mezopotamya, Mısır, Roma ve Helenistik eserlerin gölgesinde kalıyordu.

1980'lerde, ufkumu genişleten Batı dünyasından İstanbul'a geri döndüğümde memleketimdeki başka merakların peşine düşmenin artık tam sırasıydı. Yüzümü döndüğüm ilk yer Anadolu oldu. İstilalar yaşamış, büyük uygarlıkların merkezi olmuş, kimi zaman da kendini kapayıp sırlarını karanlıklara gizlemiş Anadolu’yu keşfetmeye işte o dönemde başladım. Tarihin ve sanatın inceliklerine şahit oldum; insanı kendine çeken büyüsüne kapıldım. Anadolu’nun en güzel iklimlerinden olan Ayvalık ve Cunda, bu müze ve içindeki değerli eserlerle birlikte sahip olduğu tılsımı daha da güzel ifade eder hale geliyor şimdi. Doğal dokusu ve eşsiz insan mozaiğiyle dünyanın dikkatini çeken bu topraklar şimdi de sergi alanındaki eserlerle tarihi değerini gözler önüne sunuyor.

Bir merak yolcusu olarak buluştuğum Ayvalık, artık benim için bir imza. Sevginin, saygının, evrensel değerlerin, huzurun ve aydınlık yarınların simgesi. Bu eserlerin sizle buluşması ve sembolize ettiği değerlerle size dokunabilmesi en büyük dileğim.

Varoluş yolculuğumun izi ‘Hayat Ağacı: Anadolu’nun Gölgeleri’* adlı kitabımın Ayvalık’ta meyvelerini vermeye başladığı an benim için bir dönüm noktası oldu adeta. Toprak altında saklı duran, ancak zamanla gün yüzüne çıkan bu muhteşem tarihi doku, korunarak yaşayacağı mekânını buluyor ve eşsiz eserler meraklılarıyla buluşuyor artık. “

ZEYTİN MÜZESİ BÜYÜDÜ GENİŞLEDİ
Ayvalık’ta yıllar önce açılan Zeytin Müzesi de yenilenmiş, festivalin son gününde bu müzeyi de yeniden gezdim ve mutlu oldum.  Zeytin; Ayvalık’ın sosyo-ekonomik tüm alanlarıyla, gastronomisinde ve her şeyden önemlisi kültüründe var olmuş.  Başkan Ergin ile 3 gün boyunca çeşitli ortamlarda bulunduk. Zeytin ve zeytinyağının Ayvalık ekonomisinin can damarlarından biri olduğuna her konuşmasında vurgu yapan Başkan Ergin, “Müzemizde, Ayvalık’ta yüzyıllardır yapılan zeytin tarımının tarihçesinde kullanılan pek çok materyal bulunuyor. Dünyaca ünlü Ayvalık Zeytinyağının müzemizdeki geçmişe yolculuğunda; yüzlerce yıl önce kullanılan eski fabrikalara ait zeytin sıkım üniteleri, zeytin toplama gereçleri, zeytinyağı güğümleri, kısaca zeytin ve zeytinyağının geçmişiyle ilgili neredeyse tüm alet ve edevatları sergilenmektedir” diyordu.

Yazının sonunda iyi bir haber vereyim Mesut Başkan Ayvalık’ta kent müzesi kurmayı da programına almış.

Kültüre hizmet edenler olsa olsa kutlanır.