Önce ekmekler bozuldu / 1

Bir Türk için ekmek kutsal değil miydi?  Ekmeğe saygının kökeninde insanlara sağladığı yararlar yatıyordu.Eskiden yere düşen ekmek öpülür,başa konurdu.Oktay Akbal, “ Önce Ekmekleri Bozuldu “ diye boşuna söylememiş.Dikkat ederseniz,bu yapıtını yazdığı yıllar, Türkiye’nin, 1948 yılındaki Marshall yardımı ile endüstriyel beyaz un ve beyaz ekmekle tanışması yıllara denk geliyor.

Özetle ,ekmeğimiz de emperyalizmin yurdumuza girişiyle bozulmaya başlıyor.Kimileri,hala başını kumdan çıkarmıyor, amma gerçek bu.

Günümüzde de,beslenme ve sağlık açısından en önemli besinimiz,hergün severek tükettiğimiz ekmek. Ancak ekmeğin birçok sorunları var.Konuyla yakından ilgilenen bir platform da var; www.gidahareketi.org .

Organizasyon hazırlamış olduğu bir raporla,tam buğday unundan yapılmış  esmer ekmekle beyaz ekmek arasındaki farkı anlatarak kamu oyunun dikkatini çekiyor.

TAM BUĞDAY UNUNDAN YAPILMIŞ EKMEK NEDEN ÖNEMLİ?

Tam buğday unundan yapılmış ekmek neden önemli?

• Türkiye’de insanlar, günlük enerjilerinin  ortalama yüzde 44’ünü ekmekten  alıyorlar.
•  Tahıl tanesinin öz ve kepek kısımlarında B grubu vitaminleri, çinko, magnezyum, selenyum, krom gibi mineraller, fenol, fitat, saponinler gibi maddeler daha çok bulunuyor. Bunlar öğrenme ve kavrama  işlevlerinin gelişimi sağlıyor. Aneminin ortaya çıkmasını engelliyor. Kimi doğum kusurları ve kalp  hastalıkları  ile kanseri önlüyor Ayrıca  bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde  önemli katkılar getiriyor.
•  Tam tahıl ekmeğinin posa içeriği de yüksek.Bu özelliği tokluk hissini artırıyor. Ayrıca posa, sindirim sistemi sağlığının korunmasında ve buna bağlı kolon kanser riskinin azaltılmasında da önemli.
• Esmer ekmeklerin, glisemik indeksi (kan şekerini yükseltme  katsayısı) değeri beyaz ekmeğe oranla daha düşük.  Bu ,şeker hastalığını ortaya çıkışını engelliyor.

Kısaca şu şöylenebilir;tam buğday unundan yapılmış ekmekler,insanı   birçok hastalıklardan koruyor, ya beyaz ekmek…

Beyaz ekmek, kanseri  tetikliyor. Bir bilimsel çalışmada, undan ayrıştırılan buğday kabuğunda, tüketenleri kanser ve kalp dolaşım hastalıklarından koruyan “prony lysin” adlı aminoasidin varlığı saptanmıştır .Prony-lysin adlı aminoasit, kabuğu/kepeği ayrıştırılmış beyaz unda bulunmuyor.

Beyaz ekmek tüketimi, şeker hastalığının ortaya çıkmasında da birinci derecede etken.

Beyaz ekmek obeziteyi  de ortaya çıkartıyor. Beyaz ekmeğe, beyazlatmak ve dayanıklılık süresini artırmak amacıyla üretim  aşamasında çok yoğun biçimde katkı maddelerinin eklenmesi de sağlıkta önemli sorunları ortaya çıkartıyor.

Yazımı sonlarken ekmek tüketimi konusunda görüşümü de söylemek isterim.”Ekmek tüketmeyin,onun yerine çerez tüketin!” gibi önermeleri naif görüyorum.

Ancak hemen bir önerim var.

Neden evinizde ekmeğinizi pişirmiyorsunuz?

İzleyen yazıda ekmek konusunda neler yapılmalı konusunu anlatmaya çalışacağım.