Benim bedenim benim kararım!

Mor Dünya’da bayram var adeta… Fransa dünyada kürtajı hak olarak anayasasına yazan ilk ülke oldu dün gece…

1975’ten bu yana yasal olan kürtaj, Macron yönetiminin kadınların ve kamuoyunun talebini parlamentoya taşımasıyla anayasal bir hak haline geldi. Geçtiğimiz Çarşamba Senatoda kabul edilen değişiklik Ulusal Meclis ve Senatonun ortak toplantısında onaylandı.

Evet Fransa, dünyada kürtajı anayasasına alarak, gebeliği sona erdirmeyi bir anayasal hak olarak kabul eden ilk ülke oldu. Bu, küresel ölçekte ezici halk desteğiyle gerçekleşen ilk anayasa değişikliği.

Bazı ülkelerin aklının ucundan bile geçmeyecek bir durum bu…

Mesela:

İran’da yeni örtünme yasası çıktı: ‘Uygunsuz’ giyinen kadınlara 10 yıla kadar hapis cezası verilecek…

Afganistan’da kadınlar ‘Kapatılan güzellik salonları gizli terapi alanlarımızdı’ diyorlar…

Polonya 2020’de Kürtajı yasaklayınca onbinlerce kadın sokağa dökülmüştü.

ABD farklı mı? ABD Yüksek Mahkemesi yarım asırdır uygulana gelen bazı kararlarını 2022’de iptal ederek eyaletleri kürtajı yasaklama ya da kısıtlamada serbest bırakmıştı.

Şili, 2022’de yeni ilerici anayasa taslağına seçimlik kürtaj hakkını dahil etmiş olsa da seçmenlerin referandumda metni reddetmesiyle bu hüküm kadük olmuştu.

Kenya anayasasına göre, “eğitimli bir sağlık uzmanının görüşüne göre acil tedavi ihtiyacı yoksa veya annenin hayatı veya sağlığı tehlikede değilse veya başka herhangi bir yazılı yasanın müsaadesi bulunmuyorsa kürtaja izin verilmez.”

***

Ve Fransa’da sağın egemenliğindeki Senatoda ilk direnişin geçen çarşamba günü aşılmasının ardından Ulusal Meclis ve Senatonun Versay’daki ortak oturumunda anayasa değişikliği için gereken beşte üçlük çoğunluğun sağlandı. Ulusal Meclisin onayının ardından Fransa, dünyada anayasasında gebeliği sonlandırma hakkını açıkça tanıyan dünyanın ilk ve tek ülkesi olarak tarihteki yerini aldı.Yasama süreci gece geç vakitlerde tamamlandı ve özgür dünyanın insanı olmak isteyen herkes bunu sevinçle karşıladı.

Kararı yorumlayan FemmesMonde (Dünya Kadınları) derneği başkanı ClaudineMonteil, Fransa Ulusal Haber Ajansı AFP’ye verdiği demeçte, 1971’de ilk ciddi siyasi kampanyalar başlarken “kürtaj hakkının bir gün anayasaya yazılacağını asla hayal edemezdik” dedi.

Monteil, 1971’de her yıl, aralarında kendilerinin de olduğu 800 bin yurttaşın gebeliklerini yasa dışı sona erdirdiklerini kabul ve beyan ettikleri “343 Kadının Manifestosu”nu imzalayanların en genciydi.

Eyfel Kulesinin üzerine dün gece yazılan “Benim bedenim benim kararım!” ışıklı mesaj güneş doğuncaya kadar devam etti.

Fransa’da kürtaj, 2018’de ölümünün ardından Panthéon’a defnedilme onuruna değer görülen kadın hakları savunucusu eski sağlık bakanı Simone Veil’in savunusunu üstlendiği Veil Yasası (LoiVeil) tasarısının 1975’te Ulusal Meclisten geçirilmesiyle yasallaştırılmıştı.

Ancak Monteil, yasanın çıkmasından bir yıl önce bir başka simge feminist Simone de Beauvoir’unkendisine “kadın haklarının sorgulanması için gereken tek şey, siyasal, ekonomik ya da dinsel bir kriz” demiş olduğunu da anımsattı.

Monteil, bu anlamda “ABD Yüksek Mahkemesi tutumuyla tüm dünyadaki kadınlara bir iyilik yaptı, çünkü bizi uyandırdı” dedi.

Bugünden itibaren geçmişte Fransa’dan başlayan birçok hareket gibi bunun da dünyaya yayılacağından kuşkum yok.

Türkiye’de bu konuda siyasi partiler içinde desteğini açıklayan tek oluşum Türkiye İşçi Partisi!